حمام علی قلی اقا
حمام علی قلی خان اصفهان یا همان موزه حمام علی قلی خان که حمامی در اصفهان بوده در دوره حاضر تغییر کاربری داده و تبدیل به موزه مردم شناسی شده است این بنا در منطقه یک، خیابان بیدآبادی، محله علیقلی آقا واقع شده است. مجموعه تاریخی علی قلی آقا از اثرات هنری معماری و شهر سازی دوران پر عظمت صفویه است که در محله بید آباد اصفهان واقع گردیده و  به وسیله علیقلی آقا از درباریان دو پادشاه صفوی، شاه سلیمان و شاه سلطان حسین صفوی در مجموعه‌ای که خود، بانی آن بوده، به سال ۱۱۲۵ هجری قمری ساخته شده است. و شامل بازار و چهار سوق، مسجد، مکتب خانه، حمام، زور خانه و کاروانسرا و دکاکین کسبه مختلف بوده که متاسفانه به مرور زمان قسمت هایی از این مجموعه تخریب و بجای آن بناهای جدید احداث گردیده است.
معماری حمام تاریخی علی قلی آقا به سبک معماری اصفهان در اواخر عصر صفوی ساخته شده و بنای آن از ۲ مجموعه حمام بزرگ و کوچک تشکیل شده است.
حمام بزرگ
وقتی قدم در ورودی حمام بزرگ بگذارید، وارد هشتی بزرگی می شوید که به ۲ راهرو و رختکن منتهی می شود. سقف گنبدی شکل این قسمت از حمام به منظور نورگیریِ کافی دارای روزنه هایی است که با شیشه های محدبی و عدسی پوشانده شده‌اندو پوشش طاق و گنبد آن بر روی هشت ستون سنگی قرار گرفته است. کاربرد این شیشه ها به این دلیل بوده که از بالای پشت بام کسی داخل حمام را نبیند. سربینه با راهرو موربی به گرمخانه متصل می گردد. در ضلع دیگر این راهرو لنگ شوی خانه و سرویس بهداشتی قرار گرفته است. گرمخانه حمام فضای تقریبا مستطیل شکلی است که بر روی هشت ستون سنگی و دیوارهای جانبی قرارگرفته، کف گرمخانه با سنگ های مرغوب مرمرین پوشیده شده است که زنبورک هایی در زیرداشته، از طریق تون هوای گرم به داخل زنبورک وارد شده و باعث گرم شدن کف می گردیده است. دور تا دور دیوار گرم خانه تا ارتفاع ۱۴۶ سانتیمتر با تزئینات کاشیکاری با نقوش گل و مرغ و اسلیمی مزین شده است. خزینه حمام در کنار گرمخانه قرار گرفته و از طریق پله هایی کوتاه بدان می رسند.
حمام کوچک
حمام کوچک در حقیقت ساختاری مشابه حمام بزرگ دارد اما در مقیاسی کوچک‌تر اجرا شده است. آب مورد استفاده حمام کوچک با مهندسی خاصی از چاه گاو تامین می‌شده. به این صورت که آب به وسیله یک گاو در محلی به نام گاورو از داخل چاه بیرون کشیده می‌شد و به مخزنی در پشت‌بام انتقال می‌یافت. سپس این آب به وسیله تنبوشه‌های سفالین به خزینه‌ها و آب نماها و چهارحوض هدایت می‌شد. ازدیگر بخشهای حمام سیستم گرمایش آن شامل تون (آتشدان)، انبار سوخت، تیان (ظرف مخصوص گرم کردن آب) و گودال جمع آوری خاکستر می باشد که در ضلع غربی بنا واقع شده و همچنین دودکش ها و کانال های انتقال گرما به زیر حمام است. سیستم دفع فاضلاب به روش گنداب بوده.  بدین ترتیب که فاضلاب از طریق کف شوی های دو محل گرمخانه و بینه به کانالی هدایت گردیده و سرانجام در محوطه بزرگی در پشت حمام سرازیر شده در آن محل پس از خشک شدن به خارج شهر حمل می گردید. برای گرم نمودن مخزن حمام از سوختن چوب و ذغال استفاده می شده و حتی دود حاصل از سوخت  را هم به داخل
لوله هایی که در کف گرمخانه وجود داشته هدایت می کردند تا برای ضدعفونی و گرم کردن سایر قسمتها نیز مورد استفاده قرار گیرد و بدین ترتیب ازکمترین انرژی موجود، به بهترین وجه ممکن استفاده میکرده اند.

ندارد

مدت زمان بازدید: 30 دقیقه الی 1 ساعت 

هزینه بازدید: 4200 تومان

ساعت بازدید: 08:30 صبح تا 17:30

 اصفهان: جامی شرقی، علی قلی آقا، شهید سعید شریف اصفهانی

03133375777

جاذبه مشابه: حمام رهنان

ثبت ملی: سال 1322 به شماره ثبت 976

دوره: صفوی

سال ساخت: 1125 هجری قمری

مساحت: 1200مترمربع

کارکرد فعلی: حمام – موزه 

کارکرد پیشین: حمام

بانی: علی قلی اقا