قایرمه یا همان کنگر سوخاری یکی از لذیذترین و دلچسبترین غذاهای محلی سنندج است.
قایرمه از سوخاری کردن کنگرها بهوسیله ترکیبی از آرد، روغن، زیره، آب یا شیر، تخم مرغ، زعفران دم کرده، کره و مواد دیگر تهیه میشود.
شلکینه در واقع نوعی نان محلی نازک و خوشمزه است که در مناطق کردستان به ویژه در سنندج پخته میشود.
آرد، شیر، زرده تخم مرغ، روغن محلی، شیره انگور و زعفران از جمله موادی است که از آن برای تهیه نان شلکینه استفاده میکنند.
خورش ریواس یکی دیگر از غذاهای سنتی استان کردستان است.
علاوه بر ریواس سایر ترکیبات این خورشت شامل گوشت گوسفند، پیاز، نعناع، جعفری و ادویههای مختلف است.
آش عدس بلغور(آش باب دندانی) از دیگر غذاهای محلی استان کردستان است.
عدس، بلغور گندم، پیاز، سیب زمینی و ادویه از مواد اولیه برای تهیه این آش خوشمزه است.
خورشت تره کردی یکی از غذاهای محلی سنندج است و شباهت زیادی به قورمه سبزی دارد. با این تفاوت که تنها سبزی استفاده شده در این غذا تره است.
ترکیب تره خرد شده، لوبیا، پیاز، زرشک، رب گوجه فرنگی، ادویههای مخصوص در کنار گوشت گوسفندی یک خورشت تره کوهی خوشمزه را به دنبال دارد.
آش دانه کولانه یکی از آشهای خوشمزه و پرطرفدار سنندج است که تقریبا در تمام نقاط ایران به راحتی پخته و سرو میشود.
برای تهیه این آَش در سنندج از گندم، نخود، لوبیا قرمز، عدس، قلم گوسفندی، مرزه کوهی خشک شده، پیاز و ادویههای مختلف استفاده میکنند.
آش سه نگه سیر یکی از پرطرفدارترین و محبوبترین غذاهای محلی سنندج است.
گوشت مرغ یا بوقلمون، برنج، پیاز، عدس، کشک، سیر و ادویه را با هم ترکیب میکنند تا این آش خوشمزه و خوشرنگ آماده خوردن شود.
این آش برخلاف آشهای دیگر سبزی ندارد.
آش برویشین تورش یکی از آشهای محلی خوشمزه سنندج است که همانطور که از اسمش مشخص است مزهی ترشی دارد.
لپه، بلغور، سرکه، پیاز، زردآلو، روغن و ادویه موادی هستند که در تهیه آش برویشین تورش به کار میروند.
کلانه(که لانه)، نان محلی و خوشمزهای از دیار کردستان و کرمانشاه است که قدمت پخت آن به ۳۰۰ سال قبل برمیگردد.
این نان را میتوان یک نوع پیتزای کردی و از قدیمیترین فست فودهای دنیا دانست که در روش سنتی روی ساج گلی یا سنگی و یا در تنور درست میشود.
آرد، آب یا شیر، نمک، کره یا روغن محلی، زعفران، پیچک محلی و تره کوهی یا پیازچه از مواد تشکیلدهنده این نان سنتی هستند.
شیش کباب یکی از خاصترین غذاهای محلی سنندج است که فقط در این منطقه طبخ و سرو میشود.
اهالی سنندج برای تهیه این کباب از گوشت تازه گوساله یا گوسفند تکهشده استفاده میکنند.
گوشت گوساله یا گوسفند، روغن زیتون، نعنا تازه، فلفل، زعفران، سیر و پیاز مزهدار از مواد لازم برای تهیه شیش کباب است.
کوفته شوروا یکی از خوشمزهترین غذاهای محلی سنندج است که آوازه و عطر و طعم لذیذش بیشتر از کوفته تبریزی نباشد کمتر هم نیست.
سنندجیها برای طبخ این غذا از گوشت استخواندار، گوشت چرخکرده، لپه، برنج، پیاز، انواع سبزیجات معطر شامل مرزه، شنبلیله، تره، جعفری، تخممرغ پخته شده و ادویههای مختلف استفاده میکنند.
خورش گیلاخه یکی از خورش های خوشمزه در سنندج است که با گیاهی به نام گیلاخه تهیه می شود.
گیلاخه یکی از گیاهان کوهی می باشد که شبیه به والک و تره کوهی است ولی شکل ظاهری آن ها متفاوت است .
برگ های گیلاخه از تره تیز تر و از والک باریک تر می باشد.
بریان یا کباب کردی در میان دامداران و عشایر مرسوم است که آن را برای جشنها و مهمانیها تدارک میبینند.
پس از ذبح کهره (بره یا بزغاله چند ماهه)، چند قطعه بزرگ آن را به سیخ دراز آهنی یا چوبی میکشند و روی آتش کباب میکنند.
آش شه له مین یکی از بهترین غذاهای کردستان به حساب میآید که ماده اصلی آن، شَلم است.
شلم بهصورت سنتی و توسط افراد قدیمی از برگهای شلغم همراه بلغور و انگور قرمز تهیه میشود که در صورت نبودن شلم میتوان از ترخینه استفاده کرد؛ اما طعم متفاوتی پیدا میکند.
نخود,عدس,برگه قیسی,آلوچه,کشمش,گردو,پیاز,شلم,نمک و فلفل از ترکیبات لازم برای تهیه این غذاست.
دمی بلغور وحشی یا به زبان کردی قبولی برویش از بهترین غذاهای کردستان است که با بلغور گندم وحشی تهیه میشود.
برای تهیه این غذا بلغور گندم قهوهای,لپه,پیاز,سیر,گوشت پخته,کشمش پلویی,آب گوشت و ادویه جات لازم است.
رشتهپلو در نقاط مختلف ایران از جمله مشهد، اردبیل، کرمانشاه و کردستان به شیوههای مختلفی طبخ میشود.
رشته پلو، غذایی کم هزینه است و نوع ساده آن فقط به برنج و رشته پلویی نیاز دارد.
این غذا گاهی اوقات با گوشت یا مرغ و حتی بدون خورش سرو میشود. برخی افراد نیز آن را همراه با کشمش تفتخورده میپسندند.
آش پرپوله از غذاهای محلی کردستان محسوب میشود.
عدس,رشته آَش,پیاز,مرزه خشک,روغن محلی یا کره از ترکیبات لازم برای پخت این غذاست.
عدسی با رشته از غذاهای محلی سقز در کردستان است که ظاهری شبیه به عدسی معمولی دارد.
برای تهیه عدسی با رشته به عدس, مک، فلفل, زردچوبه, نعنا و پونه,رشته آش و پیاز نیاز داریم.
آش دوغ که در زبان کردی با آن دوکلیو گفته میشود، از غذاهای محلی کردستان است.
مواد اولیه آش دوغ کردی شامل نخود، سبزی آش (تره، گشنیز و نعنا)، برنج، بلغور گندم، تخممرغ، سیر و دوغ میشود.
آش دوغ گروسی یا آشدو اصالتا آشی بیجاری است که مواد لازم آن شامل دوغ، رشته آش، اسفناج یا تره، سیر، پیازداغ و نعناداغ (اختیاری) میشود.
آش شلغم گروسی یكی از بهترین غذاهای سنتی بیجار برای درمان سرماخوردگی است که در فصل پاییز و زمستان تهیه میشود.
شَلَم خشک، شلغم، سیرابی، اسفناج، پیازداغ، لپه، نخود و برگه زردآلو، مواد اولیه این آش را تشکیل میدهند.
گوشتِ برخیله نوعی تره است که در فصل بهار در بیجار یافت میشود و به خاطر داشتن آهن و اسید فولیک، طعم نسبتا تلخی دارد.
در واقع این گیاه بهصورت خام یا پخته استفاده میشود و در انواع آش، خورشت سبزی، بورانی و کوکو کاربرد دارد.
گوشت برخیله,پیاز,سیر,رب گوجه,نمک و زردچوبه از مواد اولیه لازم برای تهیه گوشت برخیله است.
سوپ غازیاغی غذایی ساده و خوشمزه است که از ترکیب گیاه غازیاغی، رشته سوپ (ورمیشل)، سینه مرغ، پیاز و سیبزمینی تهیه میشود.
آش پرشکه غذای مخصوص فصل زمستان به شمار میرود که برای بیماری سرماخوردگی بسیار مفید است.
ماده اصلی این آش را گیاهی به نام کویز تشکیل میدهد که در فصل بهار در کنار چشمههای کردستان میروید.
برای تهیه این غذا به آرد,عدس,نمک,فلفل,زردچوبه,کویز,سبزی آش یا اسفناج و پیاز داغ نیاز داریم.
دلمه سنندجی از غذاهای مخصوص شب یلدا و همین طور مهمانیها و مجالس است.
اهالی سنندج برای تهیه دلمه، چندین مدل دلمه از جمله دلمه برگ چغندر، دلمه گوجه، دلمه کلم و دلمه پیاز را آماده و با هم سرو میکنند.
برای تهیه این غذا به برگ چغندر, گوشت چرخکرده,برنج, سبزی دلمه (شوید،مرزه، ترخون، نعنا و ریحان),پیاز, گوشت گوسفندی , دارچین,زیره,زردچوبه ,ادویه,نمک, فلفل و رب انار نیاز داریم.
قیمه و کَوَرگ غذای ساده و خوشمزهای است که از ترکیب گوشت چرخکرده و تره تهیه میشود. به سبزی تره در زبان کردی، کَوَرگ میگویند.
ماهی کباب یکی از غذاهای محلی شهرستان مریوان است.