میرزا محمدعلی، متخلص به صائب تبریزی و معروف به میرزا صائبا، از غزلسرایان بزرگ و برجسته قرن یازدهم هجری و دوران صفویان، در سال 1016 هجری قمری در تبریز چشم به جهان گشود. خانواده صائب از جمله خانوادههای پرشماری بودند که به دستور شاه عباس اول مجبور به ترک تبریز و سکونت در اصفهان شدند، خانوادههایی که به تبارزه (تبریزیها) اصفهانی معروف بودند.
صائب از همان ابتدای نوجوانی و سکونت در اصفهان به تحصیل علم پرداخت. در سن بلوغ به مکه سفر کرد و پس از بازگشت به مشهد رفت. در سال 1034 قمری، از اصفهان به هندوستان سفر کرد؛ سپس عازم هرات و کابل شد. حکمران کابل، خواجه احسن الله مشهور به ظفرخان که خود شاعر و ادیب بود، از حضور صائب استقبال کرد. صائب در سال 1042 قمری به ایران بازگشت و در اصفهان اقامت کرد. آن زمان حاکم اصفهان شاه عباس دوم بود و به صائب مقام ملکالشعرایی داد و از آن زمان بین شاعران ایران، هند و عثمانی زبانزد شد. صائب پس از درگذشت شاه عباس و روی کار آمدن شاه سلیمان، بهدلیل بیتوجهی و بیمهری شاه از دربار بیرون آمد و به باغ خود رفت. این شاعر برجسته پس از حدود 70 سال زندگی در سال 1087 هجری قمری در اصفهان درگذشت و در باغ شخصی خود به نام تکیه، به خاک سپرده شد.
صائب تبریزی از جمله شعرایی است که شمار اشعارش به بیش 60 تا 120 هزار بیت میرسد و به آنها کثیرالشعر میگویند. سبکی که وی آن را به تکامل رساند و در اشعارش استفاده میکرد، قرنها پس از او به نام سبک هندی شناخته شد. صائب را شاعر تک بیتها نیز مینامند. وی پیش از دیگران اسلوب معادله را در اشعارش استفاده کرد. آثار صائب بهجز چندهزار بیت قصیده، مثنوی کوتاهی به نام قندهارنامه و دو سه قطعه، بقیه بهصورت غزل است. صائب غزلهایی را به زبان ترکی آذربایجانی نیز دارد و دیوان او بهصورت مکرر در ایران و هندوستان به چاپ رسیده است. از دیگر آموزه های صائب تبریزی علوم عقلی، نقلی و ادبی و همچنین خطاطی می باشد.
تا سال 1317 کسی از مزار صائب تبریزی آگاهی نداشته و این مزار در زمان پهلوی توسط جلال الدین همایی کشف می شود. افراد زیادی گمان می کنند که آرامگاه این شاعر بزرگ در شهر تبریز ساخته شده است در حالی که او در شهر اصفهان، محله لنبان و در باغ شخصی خودش به خاک سپرده شده است. طراحی اولیه بنای آرامگاه توسط استاد حسین معارفی اصفهانی همراه با نظراتی از مهندس محسن فروغی صورت گرفته و در سال 1346 ساخت آن تکمیل شده است.
بنای این مقبره تقریبا 2 متر از سطح زمین بالاتر احداث شده و 10 پله سنگی برای بالا رفتن و رسیدن به این مقبره ساخته شده است. طول و عرض و ارتفاع ایوان زیبایی که در این بنا واقع شده است 20، 6 و 8 متر هستند. در بخش غربی و بخش شرقی میدان دو دهنه، یک ستون و دو قوس وجود دارد. زیر سقف به سبک شطرنجی آیینه کاری شده است.
سنگ مزار این شاعر متشکل از یک سنگ مرمر یزدی است که سنگ قبر قدیمی در میان آن قرار گرفته است. بر روی این سنگ کتیبه ای دیده می شود که بر روی آن یک غزل و یک مطلع از صائب نوشته شده است. شعری که بر روی سنگ قبر حکاکی شده عبارت است از:” محوکى از صفحه دلها شود آثار من….. من همان ذوقم که مىیابند از گفتار من” همچنین تاریخ سنگ قبر به این صورت نوشته شده است:” تحریرا فى شهر جمادى الاول سنه 1087 فقیر محمدصالح”.
در ضلع شمالی مقبره صائب تبریزی دو سنگ قبر دیگر نیز وجود دارد که یکی از آن ها متعلق به فرزند و دیگری متعلق به نوه او می باشد.
در هر ساعت از شبانه روز می توانید از این مکان بازدید کنید و هزینه بازدید نیز رایگان است.
ابتدای خیابان صائب-باغ تکیه